Olej słonecznikowy – kwasy nienasycone, witamina E

Olej słonecznikowy kup w Sklepie Wiązowna

Słonecznik zwyczajny pochodzi z Meksyku i południowej części USA, uprawiany jest obecnie na całym świecie jako roślina oleista (ok. 35% tłuszczu w nasionach), pastewna (ogromna produkcja masy zielonej, a także wytłoki po produkcji oleju), ozdobna, jadalna (bezpośrednio nasiona oraz do produkcji chałwy), lecznicza.

Olej słonecznikowy jest to olej roślinny, spożywczy wykonywany z pestek słonecznika.
Olej słonecznikowy nadaje się do potraw gotowanych i duszonych. Można go stosować na zimno jako dodatek do różnego rodzaju sałatek i surówek. Nie należy go ogrzewać powyżej temperatury 100 stopni, więc nie nadaje się do pieczenia i długiego smażenia. Zawiera największe ilości witaminy E spośród wszystkich olejów, jest również bogaty w wielonienasycone kwasy tłuszczowe.
Tłuszcze wielonienasycone obniżają poziom tzw. „złego” cholesterolu (LDL), zmniejszając tym samym ryzyko miażdżycy i zawału serca. W Polsce spożywa się znacznie mniej tłuszczów wielonienasyconych niż zalecają normy żywieniowe, dlatego wskazane jest zwiększenie w codziennym jadłospisie udziału produktów zawierających ten typ tłuszczów.


Kwas linolowy to jeden z nienasyconych kwasów tłuszczowych typu omega-6. Jest on bezbarwną, oleistą cieczą, nie miesza się z wodą, miesza się natomiast z rozpuszczalnikami organicznymi.
Kwas linolowy zaliczany jest do egzogennych kwasów tłuszczowych tzn. jest niezbędnym składnikiem diety, gdyż nie jest syntezowany przez organizm (należy do grupy witamin F). Występuje w postaci estru z gliceryną w tłuszczach roślinnych (głównie w olejach słonecznikowym – 71% i lnianym), a także w mniejszych ilościach w tłuszczach zwierzęcych. Jest używany w przemyśle m. in. do produkcji mydeł i farb olejnych.

Witamina E (tokoferol) należy do grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Występuje, w co najmniej ośmiu odmianach (alfa, beta, gamma, delta, epsylon, neta, eta, theta – przyp. tłum.) o podobnych właściwościach przeciwutleniających. Najpowszechniej stosowany i najbardziej efektywny jest alfa-tokoferol. Jego naturalnym źródłem są oleje roślinne, kiełki pszenicy i soi, zielone warzywa, jaja, mleko i wątroba, jest także otrzymywany syntetycznie. Chroni on struktury komórki przed uszkadzającym działaniem wolnych rodników i aktywnymi nadtlenkami lipidowymi.
Mechanizm działania witaminy E przez długi czas pozostawał niejasny. Dzisiaj wiadomo, że: wspomaga układ odpornościowy, przedłuża żywotność plemników, obniża poziom cholesterolu, zażywana przez tydzień likwiduje nocne skurcze łydek, neutralizuje wolne rodniki, które czynią spustoszenie w skórze (traci ona elastyczność, sprężystość i wilgoć).
Zdaniem naukowców, jeśli organizm otrzymuje regularnie odpowiednie dawki witamin przeciwutleniaczy, do których należy witamina E, można znacznie zmniejszyć ryzyko chorób układu krążenia, takich jak miażdżyca, choroba niedokrwienna serca i zawał. Witamina E chroni lipidy LDL przed utlenianiem i ogranicza tworzenie się blaszek miażdżycowych, zapobiegając zwężaniu się naczyń prowadzącym do miażdżycy. Poza tym wpływa na obniżenie poziomu cholesterolu, co jest również istotne w profilaktyce chorób serca i układu krążenia.

Przepisy:
Smażone plastry bakłażana z drobno posiekanym czosnkiem w mieszance oleju słonecznikowego i oliwy z oliwek

Składniki:

1 kg bakłażanów
4 ząbki czosnku
tymianek
olej słonecznikowy
sól

Bakłażany pokroić w plastry o grubości 1 cm. Czosnek  posiekać i smażyć na oleju na złoto. Zdjąć z patelni. Na tej samej patelni smażyć bakłażany po 2-3 minuty z obu stron.
Usmażone plastry bakłażanów układać ciasno w słoikach i delikatnie przyciskać, aby usunąć zbędny tłuszcz.
Dodać tymianek suszony i zalać olejem wymieszanym  z oliwą z oliwek. Słoiki dokładnie zakręcić, następnie ustawić na blasze i wstawić do piekarnika na 40 minut.
Podawać na przystawkę, posypane posiekanym czosnkiem i skropione cytryną.